Trong thời đại số hóa và hội nhập mạnh mẽ, việc học thêm một văn bằng thứ hai – đặc biệt dưới hình thức học từ xa – đang trở thành lựa chọn phổ biến với nhiều người. Tuy nhiên, một trong những băn khoăn hàng đầu của người học chính là: Học văn bằng 2 từ xa có được thi công chức không? Có đủ điều kiện học cao học không? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn giải đáp toàn diện, từ góc độ pháp lý cho đến thực tiễn tuyển dụng và đào tạo.
- Học Văn Bằng 2 Từ Xa Là Gì?
Văn bằng 2 từ xa là hình thức đào tạo dành cho người đã có ít nhất một bằng đại học chính quy hoặc không chính quy, và muốn học thêm một ngành khác để mở rộng kiến thức, chuyển hướng nghề nghiệp hoặc bổ sung năng lực chuyên môn.
Hình thức học từ xa (đặc biệt là online) cho phép người học chủ động thời gian, địa điểm và vẫn tiếp cận được chương trình đào tạo chính thức của các trường đại học. Các chương trình này được cấp bằng đại học theo đúng quy định của Bộ Giáo dục & Đào tạo Việt Nam.
- Căn Cứ Pháp Lý: Văn Bằng Từ Xa Có Giá Trị Như Thế Nào?
Theo Thông tư số 27/2019/TT-BGDĐT và các văn bản pháp lý hiện hành:
- Bằng đại học từ xa (bao gồm cả văn bằng 2) có giá trị pháp lý như các loại hình đào tạo khác (chính quy, vừa học vừa làm, học tại chức…).
- Từ năm 2020, trên văn bằng đại học không còn ghi hình thức đào tạo, giúp xóa bỏ định kiến và tạo điều kiện bình đẳng cho người học khi ứng tuyển hoặc thi tuyển.
Vì vậy, xét về mặt pháp lý, bằng đại học từ xa hoàn toàn hợp lệ để thi tuyển công chức, học cao học hoặc xét tuyển viên chức, nếu đáp ứng đủ các điều kiện khác theo quy định.
- Học Văn Bằng 2 Từ Xa Có Được Thi Công Chức Không?
Câu trả lời là: Có, nếu đủ điều kiện chuyên môn.
Theo quy định trong Luật Cán bộ, Công chức và các Thông tư hướng dẫn tuyển dụng công chức (như Thông tư 03/2023/TT-BNV), điều kiện để tham gia thi công chức bao gồm:
- Có quốc tịch Việt Nam
- Có đơn đăng ký dự tuyển
- Có bằng tốt nghiệp đại học phù hợp với vị trí tuyển dụng
- Không thuộc các trường hợp bị cấm thi theo quy định
Văn bằng 2 từ xa do trường đại học công lập hoặc được cấp phép đào tạo cấp, nếu đáp ứng yêu cầu về ngành học, chuyên ngành hoặc vị trí tương thích thì hoàn toàn được tham gia thi công chức như người học chính quy.
Lưu ý quan trọng:
- Một số ngành hoặc vị trí đặc thù (ví dụ: Công an, Quân đội, Tòa án) có thể yêu cầu hình thức đào tạo cụ thể. Bạn cần đọc kỹ thông báo tuyển dụng.
- Dù văn bằng được công nhận, cạnh tranh trong thi công chức rất lớn, nên bạn cần chuẩn bị kiến thức chuyên ngành thật kỹ.
- Văn Bằng 2 Từ Xa Có Được Học Cao Học Không?
Câu trả lời tiếp tục là: Có, nếu đảm bảo điều kiện đầu vào.
Theo Thông tư 23/2021/TT-BGDĐT quy định về đào tạo trình độ thạc sĩ, điều kiện xét tuyển cao học gồm:
- Có bằng đại học đúng hoặc gần đúng chuyên ngành đăng ký học
- Có đủ năng lực ngoại ngữ theo chuẩn (tùy ngành)
- Đáp ứng các yêu cầu khác của cơ sở đào tạo (nếu có)
Như vậy, nếu bạn có văn bằng đại học thứ 2 từ xa phù hợp với ngành học cao học, bạn có thể đăng ký học cao học tại các trường đại học trong nước (và cả một số trường quốc tế nếu được công nhận tương đương).
Lưu ý cần nắm:
- Cần xác minh xem ngành học ở bậc đại học có thuộc danh sách ngành gần hoặc đúng với ngành thạc sĩ mà bạn định đăng ký.
- Nhiều cơ sở đào tạo yêu cầu bằng tốt nghiệp do cơ sở có uy tín cấp, nên hãy chọn học văn bằng 2 từ xa tại các trường đại học lớn, được Bộ GD&ĐT công nhận và có lịch sử đào tạo rõ ràng.
>> Học Từ Xa Văn Bằng Thứ Hai – Bước Tiến Thứ Nhất Trong Sự Nghiệp
- Thực Tế Tuyển Dụng: Nhà Nước Và Doanh Nghiệp Nhìn Nhận Ra Sao?
- Trong khu vực công: Văn bằng từ xa ngày càng được công nhận
Trước đây, một số cơ quan Nhà nước từng e ngại hoặc từ chối văn bằng học từ xa, đặc biệt là khi xét hồ sơ thi tuyển công chức. Tuy nhiên, điều này đã dần thay đổi kể từ khi Nghị định 138/2020/NĐ-CP có hiệu lực, trong đó khẳng định rõ không còn phân biệt hình thức đào tạo trong điều kiện thi tuyển công chức. Điều đó đồng nghĩa với việc ứng viên có văn bằng 2 học từ xa, nếu đủ điều kiện về chuyên ngành và bằng cấp được cấp đúng quy định, hoàn toàn có thể dự thi công chức như người học chính quy.
Trên thực tế, tại nhiều địa phương như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Bình Dương, Quảng Ninh…, văn bằng từ xa đã được tiếp nhận bình đẳng. Các hội đồng tuyển dụng ngày càng chú trọng đến năng lực thật sự và hiệu quả công việc hơn là hình thức đào tạo. Với xu hướng cải cách thủ tục hành chính, công khai thi tuyển và số hóa quy trình xét duyệt, cơ hội cho người học văn bằng 2 từ xa ngày càng rộng mở.
- Trong khối doanh nghiệp: Kỹ năng thực tế quan trọng hơn hình thức bằng cấp
Đối với khu vực tư nhân, doanh nghiệp không còn đặt nặng việc ứng viên học chính quy hay từ xa. Điều mà họ thực sự quan tâm là bạn có đáp ứng được công việc hay không. Tư duy tuyển dụng đã dịch chuyển rõ rệt từ “xem bằng cấp” sang “đánh giá năng lực thực tế”.
Nhà tuyển dụng ngày nay tìm kiếm những người có kiến thức nền vững, kỹ năng xử lý tình huống linh hoạt, khả năng giao tiếp, làm việc nhóm, sử dụng công nghệ và thích nghi nhanh. Vì vậy, dù bạn học văn bằng 2 từ xa nhưng có tư duy tốt, khả năng trình bày rõ ràng, có kinh nghiệm thực tiễn hoặc biết cách ứng dụng chuyên môn vào công việc, bạn vẫn có cơ hội được lựa chọn như bất kỳ ứng viên nào khác.
Nhiều người đang làm việc tại các vị trí quản lý, trưởng phòng trong doanh nghiệp hiện nay đã từng học thêm văn bằng 2 từ xa để chuyển ngành hoặc nâng cao năng lực. Họ chọn ngành phù hợp với xu hướng phát triển như luật, công nghệ thông tin, quản trị, tài chính… và dùng tấm bằng thứ hai như một chìa khóa để mở ra con đường mới trong nghề nghiệp.
- Xu hướng chung: Không còn rào cản hình thức, chỉ còn rào cản năng lực
Dù làm việc trong cơ quan Nhà nước hay doanh nghiệp, xu hướng chung hiện nay là giảm dần sự phân biệt giữa các loại hình đào tạo. Thay vào đó, năng lực thật sự, kỹ năng nghề nghiệp và thái độ làm việc là các yếu tố quyết định.
Khi xã hội bước vào kỷ nguyên học tập suốt đời, việc học thêm văn bằng 2 theo hình thức linh hoạt như từ xa trở thành giải pháp hợp lý. Bạn có thể học mọi lúc, mọi nơi, không ảnh hưởng đến công việc hiện tại nhưng vẫn tiếp cận được kiến thức chuyên sâu từ các trường đại học có uy tín.
Tuy nhiên, chính người học cần có thái độ chủ động, biết lựa chọn đúng ngành có nhu cầu thực tế, và đầu tư vào kỹ năng mềm như ngoại ngữ, tin học, giao tiếp. Nếu làm được điều đó, tấm bằng 2 không chỉ là điều kiện tham gia thi tuyển mà còn là đòn bẩy giúp bạn vượt qua những rào cản trên thị trường lao động ngày nay.
- Tại Sao Văn Bằng 2 Từ Xa Là Hướng Đi Hợp Lý?
- Thích hợp với người đã đi làm, không thể học toàn thời gian
Phần lớn người học văn bằng 2 từ xa là người đã có công việc ổn định, đang muốn bổ sung kiến thức ở lĩnh vực mới hoặc chuyển đổi ngành nghề. Họ không thể nghỉ việc để học toàn thời gian tại trường, cũng không thể theo học chương trình chính quy với lịch cố định. Đào tạo từ xa chính là giải pháp giúp họ vừa học, vừa làm mà không bị gián đoạn công việc hay thu nhập. Đây là lý do thực tế khiến mô hình học này được nhiều người lựa chọn.
- Tối ưu chi phí và thời gian học tập
So với hình thức chính quy, học văn bằng 2 từ xa có mức học phí thấp hơn đáng kể. Người học không cần chi trả các khoản phụ như chi phí sinh hoạt, ăn ở, đi lại… Thêm vào đó, thời gian học linh hoạt giúp người học tiết kiệm thời gian đi lại và chủ động sắp xếp kế hoạch cá nhân. Việc tiếp cận bài giảng online, hệ thống quản lý học tập và tài liệu số hóa giúp tăng hiệu suất học tập đáng kể mà không cần đến lớp thường xuyên.
- Được công nhận về mặt pháp lý và giá trị văn bằng
Một trong những điểm quan trọng khiến văn bằng 2 từ xa trở thành hướng đi hợp lý là vì nó có giá trị pháp lý đầy đủ theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Kể từ năm 2020, các văn bằng đại học không còn ghi hình thức đào tạo trên bằng, nên không có sự phân biệt giữa chính quy hay từ xa. Người học có thể sử dụng văn bằng để thi công chức, học cao học, xét tuyển viên chức hoặc ứng tuyển việc làm như bình thường, miễn là đảm bảo đủ điều kiện chuyên ngành và trường cấp bằng hợp pháp.
- Mở rộng cơ hội nghề nghiệp và phát triển bản thân
Trong thời đại mà kiến thức ngày càng đổi mới nhanh, một tấm bằng thứ hai ở lĩnh vực khác sẽ mở ra thêm nhiều hướng đi. Người làm kỹ thuật có thể học thêm kinh tế để nắm vững kỹ năng quản lý. Người làm văn phòng có thể học thêm ngôn ngữ để làm việc trong môi trường quốc tế. Người làm kế toán có thể học thêm luật để hiểu sâu hơn về quy định doanh nghiệp. Văn bằng 2 chính là công cụ để cập nhật kỹ năng, thích nghi với thị trường lao động đa ngành và tăng cơ hội thăng tiến nghề nghiệp.
- Phù hợp với xu hướng học tập suốt đời
Giáo dục hiện đại không còn dừng lại ở giai đoạn tuổi trẻ. Khái niệm học tập suốt đời đang được đẩy mạnh trên toàn cầu và Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này. Văn bằng 2 từ xa là hình thức học lý tưởng cho những ai muốn tiếp tục rèn luyện, nâng cao tri thức trong suốt hành trình nghề nghiệp. Với mô hình online kết hợp công nghệ, người học có thể truy cập kho kiến thức mọi lúc, mọi nơi, học theo tốc độ của riêng mình mà vẫn đảm bảo hiệu quả.
- Những Trường Hợp Cần Cân Nhắc
Mặc dù học văn bằng 2 từ xa là một hướng đi linh hoạt và hợp lý với số đông người đi làm, nhưng không phải ai cũng nên lựa chọn hình thức này. Có những trường hợp cụ thể mà người học nên cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định, để tránh rơi vào tình trạng học xong mà không đạt được kết quả như mong muốn.
- Người không có tính tự học cao và thiếu kỷ luật cá nhân
Đào tạo từ xa đòi hỏi người học phải có tinh thần tự học cao, khả năng sắp xếp thời gian và sự chủ động theo dõi tiến độ. Không có lịch học cố định hay giảng viên kiểm tra thường xuyên như lớp chính quy, người học sẽ dễ dàng bỏ lỡ bài giảng, trì hoãn việc học hoặc nản chí giữa chừng nếu không có tính kỷ luật. Những ai quen học theo kiểu “có người nhắc nhở” hoặc dễ bị xao nhãng bởi công việc và cuộc sống có thể gặp khó khăn trong việc duy trì đều đặn việc học.
- Người cần môi trường tương tác trực tiếp để tiếp thu hiệu quả
Một số người học tốt hơn khi được trao đổi trực tiếp với giảng viên, được giải thích tại lớp hoặc được tham gia vào môi trường học tập có sự cạnh tranh, tương tác nhóm. Hình thức từ xa tuy có hỗ trợ qua video, diễn đàn và livestream, nhưng vẫn không thể thay thế hoàn toàn trải nghiệm lớp học truyền thống. Nếu bạn là người cần sự hướng dẫn cụ thể, cần không khí học tập tập trung để tiếp thu hiệu quả, thì nên cân nhắc lựa chọn hình thức học bán thời gian hoặc kết hợp online – offline thay vì học hoàn toàn từ xa.
- Những người học với mục tiêu thi tuyển vào các vị trí có yêu cầu khắt khe
Mặc dù văn bằng 2 từ xa có giá trị pháp lý đầy đủ, nhưng với một số ngành nghề đặc thù như sư phạm, công an, quân đội, y dược hoặc các vị trí trong khối kỹ thuật chuyên sâu của Nhà nước, yêu cầu đầu vào đôi khi vẫn khắt khe hơn. Một số đơn vị tuyển dụng nội bộ có thể yêu cầu văn bằng chính quy hệ tập trung hoặc đòi hỏi thêm các chứng chỉ thực hành chuyên ngành. Nếu bạn học với mục tiêu thi vào các ngành này, nên tìm hiểu kỹ điều kiện tuyển sinh, quy định đầu vào và chính sách của từng đơn vị cụ thể trước khi lựa chọn học từ xa.
- Người chọn ngành học không có nhu cầu cao trong xã hội
Chọn sai ngành sẽ khiến tấm bằng thứ hai mất đi giá trị thực tiễn. Một số người học văn bằng 2 chỉ vì “nghe theo bạn bè” hoặc “chọn cho có bằng”, nhưng không tìm hiểu kỹ về cơ hội việc làm, mức độ cạnh tranh và xu hướng nghề nghiệp. Hậu quả là học xong nhưng không ứng dụng được trong công việc, hoặc không đủ năng lực để cạnh tranh trên thị trường. Do đó, cần cân nhắc kỹ trước khi đăng ký ngành học, nên chọn những lĩnh vực phù hợp với định hướng cá nhân và đang có nhu cầu nhân lực cao.
- Người kỳ vọng học từ xa sẽ dễ hơn học chính quy
Một suy nghĩ sai lầm phổ biến là học từ xa “nhẹ nhàng hơn”, “dễ lấy bằng hơn”. Thực tế, nội dung chương trình của văn bằng 2 từ xa không hề đơn giản. Nhiều trường áp dụng chuẩn đầu ra rõ ràng, yêu cầu nộp bài tập, làm bài kiểm tra và thi hết môn đúng quy chế. Nếu người học coi nhẹ việc học, chỉ học để lấy bằng mà không đầu tư thời gian, công sức thì sẽ khó đạt kết quả như mong muốn. Do đó, học từ xa không phải là con đường “ngắn nhất” hay “dễ nhất”, mà là con đường phù hợp với những người biết cách chủ động và học nghiêm túc.
> Tìm hiểu thêm: Học văn bằng 2 từ xa ngành nông nghiệp của Trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên
- Lời Khuyên Dành Cho Người Học Văn Bằng 2 Từ Xa
- Chọn trường đào tạo được Bộ GD&ĐT công nhận, có uy tín (ví dụ: Trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, Đại học Mở Hà Nội, Đại học Thái Nguyên,…)
- Chọn ngành học có tính ứng dụng cao, phù hợp với nhu cầu nhân lực và mục tiêu thi tuyển công chức/cao học.
- Chủ động sắp xếp thời gian học, ôn tập, luyện kỹ năng để đạt kết quả tốt trong thi tuyển.
- Luôn cập nhật quy định tuyển dụng công chức và học cao học từng năm để chuẩn bị hồ sơ phù hợp
Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên là một trong những đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực nông nghiệp, môi trường và phát triển nông thôn. Nhằm đáp ứng nhu cầu học tập linh hoạt cho người học cả nước, trường đã triển khai chương trình đào tạo đại học từ xa (E-learning) với hình thức học hiện đại, tiện lợi.
Hiện tại, TUAF cung cấp chương trình từ xa cho nhiều ngành học thuộc thế mạnh của trường, tiêu biểu như:
3. Quản Lý Tài Nguyên Và Môi Trường
6. Dược – Thú Y
7. Bất Động Sản
Các ngành đều phù hợp với định hướng phát triển nông thôn bền vững, kinh tế xanh và nhu cầu nhân lực tại các địa phương.
Kết Luận
Học văn bằng 2 từ xa hoàn toàn có thể thi công chức, học cao học nếu bạn lựa chọn đúng ngành, đáp ứng đủ điều kiện tuyển sinh và học tại cơ sở uy tín. Trong bối cảnh xã hội đang ngày càng đề cao tính linh hoạt và thực lực, việc sở hữu văn bằng thứ 2 từ xa chính là công cụ để bạn mở rộng cơ hội, nâng tầm tri thức và thay đổi tương lai.
